PONE 2007 - 2008

W gminie Radzionków w latach 2007-2008 realizowano uchwalony przez Radę Miasta w październiku 2007 r. Program Ograniczenia Niskiej Emisji w budynkach jednorodzinnych. Jako Operatora odpowiedzialnego za koordynację Programu i obsługę jego uczestników wyznaczono Agencję Rozwoju Lokalnego AGROTUR S.A. z Krupskiego Młyna.

Cel Programu

Zasadniczym celem przyjętym w Programie Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE) były działania mające na celu ochronę powietrza atmosferycznego przed tzw. „niską emisją”, czyli emitowaniem gazów i pyłów ze starych, nieekologicznych i nieekonomicznych pieców węglowych centralnego ogrzewania zainstalowanych w budynkach mieszkalnych.

Wysokość dofinansowania

Dzięki wsparciu finansowemu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, istniała możliwość uzyskania pomocy finansowej formie dotacji przy zakupie i instalacji nowego ekologicznego kotła centralnego ogrzewania: 50% kosztów zakupu i instalacji nowego kotła, jednak nie więcej niż 6 000,00 zł oraz zakup i montaż układu solarnego: 50% kosztów zakupu montażu układu solarnego, jednak nie więcej niż 7 500,00 zł.

Efekty rzeczowe i ekologiczne

W ramach realizacji Programu zlikwidowano 52 kotły nieekologiczne opalane paliwem stałym. W ich miejsce zamontowano 52 kotły nowej generacji w tym zainstalowano:

• 41 ekologicznych kotłów węglowych nowej generacji,
• 11 kotłów gazowych,
• 22 układy solarne.

Poprzez wyżej wymieniony zakres rzeczowy zminimalizowane zanieczyszczenie powietrza oraz uzyskano poprawę środowiska lokalnego o następujący efekt ekologiczny:

• pył - 14.208 kg/a,
• SO₂ - 5.347 kg/a,
• NO_x - 217 kg/a,
• CO - 9.447 kg/a,
• CO₂ - 430.693 kg/a,
• b-a-p - 3 kg/a.

Koszt realizacji zadania

Całkowity koszt realizacji zadania 2007-2008 wyniósł: 989.548,15 zł, z czego 472.437,03 zł, to otrzymana pożyczka WFOŚiGW w Katowicach. Udział własny mieszkańców to kwota 517.111,12 zł. Pieniądze na realizację Programu gmina Radzionków otrzymała ze środków pochodzących z pożyczki Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Odpowiedzialność

Mieszkańcy, którzy skorzystali z Programu ONE i otrzymali dotację do wymiany kotła grzewczego i zamontowali układ solarny, przez 5 lat nie mogli instalować drugiego źródła ciepła, ani też wymieniać kotła na inny, aniżeli dopuszczony przez Operatora.

Pragniemy serdecznie podziękować Urzędowi Miasta Radzionków, a szczególnie Referatowi Ochrony Środowiska za miłą i owocną współpracę oraz wszystkim Inwestorom oraz Wykonawcom uczestniczącym w tym Programie.

ARL AGROTUR S.A.

mgr inż. Łukasz Bystrzanowski Operator PONE

Obowiązkowa deratyzacja 2 razy w roku

Z Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Radzionków wynika obowiązek przeprowadzenia dwukrotnie w ciągu roku przez wszystkich właścicieli nieruchomości obowiązkowej deratyzacji.

Obszar Radzionkowa podlega deratyzacji w ciągu każdego roku kalendarzowego, w okresach:

• wiosennym w terminie 15 marca – 30 kwietnia każdego roku,
• jesiennym w terminie 15 października – 30 listopada każdego roku.

Szczegóły w zakresie terminu oraz obowiązkowych czynności, które należy przeprowadzić w ramach deratyzacji są określane przez Burmistrza zarządzeniem. Zarządzenie to jest wywieszane na tablicy ogłoszeń w budynku głównym Urzędu Miasta, na tablicach informacyjnych, na słupach ogłoszeniowych na terenie miasta oraz publikowane na stronie internetowej Urzędu Miasta, w BIP i w prasie lokalnej.

Deratyzacja polega w szczególności na:

• zamknięciu gryzoniom dróg dostępu do budynków i pomieszczeń;
• usunięciu z terenu wszelkich odpadów żywnościowych mogących stanowić pożywienie dla zwalczanych gryzoni;
• wyłożeniu na terenie nieruchomości w terminie określonym w Zarządzeniu Burmistrza trutek do zwalczania szczurów, szczególnie w miejscach pojawiania się i żerowania gryzoni (przy śmietnikach, pomieszczeniach gospodarczych, kanałach itp.); wyłożoną truciznę należy uzupełniać w miarę zjadania jej przez gryzonie;
• umieszczeniu w miejscach wyłożenia trutki ostrzeżenia o treści: „Uwaga trucizna przeciw szczurom”;
• usunięciu trutki oraz ich pozostałości po upływie terminu określonego w zarządzeniu Burmistrza Miasta.

Sytuacje szczególne

W przypadkach uzasadnionych stanem zagrożenia sanitarnego, na wniosek Powiatowego Inspektora Sanitarnego właściciele nieruchomości są zobowiązani do natychmiastowego wyłożenia trutki.

Kontrola

Kontrola w tym zakresie, przeprowadzana przez Straż Miejską w Radzionkowie, polega na sprawdzeniu rachunków za zakup preparatów do zwalczania szczurów, bądź umowy z firmą specjalistyczną świadczącą usługi w zakresie deratyzacji oraz sposobu przeprowadzenia i skuteczności działań w zakresie deratyzacji.

Nie mam szczurów, to nie przeprowadzam deratyzacji? - Nieprawda

Tylko działania podjęte przez wszystkich właścicieli nieruchomości mogą skutecznie rozwiązać problem pojawiających się w naszym mieście szczurów!

Torby przyjazne naturze, czy na pewno?

Obecnie spotkać możemy w wielu sklepach, hipermarketach torby „przyjazne środowisku”, torby „przyjazne naturze”, jednak czy one naprawdę są przyjazne dla środowiska?

Z jednej strony jest to dobry chwyt marketingowy a z drugiej strony światełko, że idziemy w dobrym kierunku. Jednak najważniejsza w tym wszystkim jest nasza świadomość ekologiczna. Nie dajmy się złapać na chwyty reklamowe...

„Przyjazna środowisku” - termin ten nie precyzuje jakości wyrobu ale sprawia wrażenie pozytywne na konsumenta a tym samym jest dobrą reklamą dla sklepu, gdyż obecnie ekologia jest na topie.Operując skrótami ekologicznymi, półprawdami działa się na podświadomość klientów stwarzając złudzenie troski o stan środowiska naturalnego. Bardzo często jest to wprowadzanie klienta w błąd.

Producenci, handlowcy! Szanujcie nas!

Nie dajmy się oszukiwać, nauczmy się odróżniać rzetelną informację od chwytów marketingowych.

Torby degradowalne (torby handlowe z folii polietylenowych wytworzone z udziałem dodatków inicjujących przyspieszoną degradację wyrobu)

Obecnie dostępne są torby handlowe z różnymi dodatkami, których składu chemicznego dostawcy nie ujawniają, które noszą nazwy TDPA (Totally Degradable Plastics Additives) lub d2w. Dodatki te (ok. 3%) wprowadza się w celu przyspieszenia degradacji folii polietylenowej. Torby takie są to „TORBY DEGRADOWALNE” często mylnie nazywane biodegradowalnymi. Degradacja a biodegradacja, nie są to terminy równoważne!

Torby degadowalne są często określane jako oxy-degradowalne. Oxo-degradacja jest to proces rozkładu tworzywa, bez udziału mikroorganizmów, pod wpływem czynników zewnętrznych światła i tlenu. Jednak często producenci takich materiałów stosują błędne oznakowanie swoich produktów, reklamując je jako oxo-biodegradowalne czy czasami nawet kompostowalne.

Dodatki degradujące powodują, iż materiał torby ulegnie szybciej rozkładowi niż podobna torba z tworzywa sztucznego. Według niektórych źródeł torby z dodatkiem TDPA ulegają degradacji (fragmentacji, ale nie rozkładowi na resztki organiczne) w środowisku naturalnym w ciągu 24 miesięcy. Jednak brak jest jakichkolwiek atestów, badań czy dowodów potwierdzających rozkład przedmiotowych toreb w przeciągu takiego właśnie czasu w polskich warunkach klimatycznych.

Z jednej strony „plus” zastosowania dodatków degradujących, że torba tego typu szybciej ulegnie rozkładowi niż torba z czystego polietylenu ale z drugiej strony „minus”, gdyż jest to sprzeczne z zasadom prawidłowej edukacji ekologicznej ponieważ zachęca się do wyrzucania takich toreb gdziekolwiek... a one nie nadają się do kompostowania, nie są biodegradowalne, nie uzyskały certyfikatu przydatności do kompostowania.

Stosowanie tzw. degradantów może mieć pożądane efekty w niektórych zastosowaniach jednak przy zastosowaniu ich na większą skalę w opakowalnictwie staje się poważnym problemem z punktu widzenia metody odzysku tj. recyklingu materiałowego. Ze względu na dodatki jakie zawierają mogą negatywnie wpływać na jakość uzyskanego surowca wtórnego w recyklingu materiałowym.

Torby degradowalne oferuje np. sieć handlowa Tesco, Lewiatan.

Torby biodegradowalne (wytwarzane z polimerów biodegradowalnych)

Torby biodegradowalne są wykonywane z polimerów biodegradowalnych, które są wrażliwe na działanie enzymów wytwarzanych przez bakterie i grzyby. Końcowymi produktami biodegradacji takiego tworzywa są biomasa (kompost), woda i gazy tj. dwutlenek węgla (dla warunków tlenowych) lub metan (dla warunków beztlenowych).

Do produkcji biopolimerów wykorzystywane są odnawialne surowce takie jak: cukier, skrobia, oleje roślinne czy celuloza modyfikowana chemicznie. Są one pozyskiwane najczęściej z takich materiałów roślinnych jak kukurydza, ziemniaki, zboże, trzcina cukrowa i drewno.

W Europie prawnie obowiązującą normą dla tworzyw kompostowalnych jest norma EN 13432. W USA obowiązującą normą w tym zakresie jest ASTM D6400, a w innych krajach ISO 17088. Badania powinny zostać wykonane w niezależnej jednostce certyfikującej a po uzyskaniu certyfikatu wyrób powinien zostać oznakowany znakiem "seedling" (sadzonka, kompostowalny).

Certyfikat dla tworzyw biodegradowalnych wydawany jest np. przez jednostkę certyfikującą DIN CERTCO (Niemcy), potwierdza on ich biodegradowalność i przydatność do kompostowania (spełnia wymogi normy PN-EN 13432:2002). W Polsce uprawnienia DIN CERTCO do prowadzenia certyfikacji wyrobów przydatnych do kompostowania oraz przyznawanie znaku „kompostowalny” uzyskało Centrum Certyfikacji w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Opakowań w Warszawie.

Pojawiającym się zarzutem dla toreb biodegradowalnych jest powstający podczas ich rozkładu dwutlenek węgla, który jest gazem cieplarnianym. Jednak należy podkreślić, że dwutlenek węgla jest jednym z produktów rozkładu materii organicznej i towarzyszy wszystkim procesom biodegradacji. Ilości dwutlenku węgla wydzielane w tych procesach biologicznych jest nieporównywalnie mniejsza, niż emisje z procesów przemysłowych oraz transportu i można stwierdzić, że nie zagrażają środowisku.

Torby biodegradowalne oferuje np. sieć handlowa Carrefour.

Torba biodegradowalna, po wykorzystaniu powinna zostać zdeponowana w pojemnikach do zbiórki odpadów organicznych, albo w przydomowych kompostowniach.

Pamiętaj

Najkorzystniejszym rozwiązaniem dla środowiska jest stosowanie toreb wielokrotnego użycia!

Ewa Łabno

Na prośbę Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach – Pani Jolanty Prażuch, przekazujemy informację dot. dokarmiania łabędzi i innych ptaków wodnych w miastach:

• Łabędzie, kaczki i gęsi to ptaki roślinożerne i należy umożliwić im samodzielne zdobywanie pokarmu. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach można dokarmiać je drobno pokrojonymi surowymi lub gotowanymi (bez soli) warzywami, otrębami, ziarnami kukurydzy, natomiast chleb powinien stanowić wyłącznie uzupełnienie pokarmu (zawiera sól i substancje ulepszające).
• Dokarmianie ptaków wodnych należy prowadzić jedynie zimą w okresie dużych mrozów gdy zamarznięta jest większość zbiorników wodnych i gdy zalega gruba pokrywa śnieżna (nie należy dokarmiać w okresie od wiosny do jesieni oraz zimą, gdy nie ma dużych mrozów).
• Wybierając miejsca dokarmiania należy pamiętać, zby były one położone poza terenami narażonymi na niebezpieczeństwo spotkania z psami albo kotami oraz z dala od dróg i chodników.
• Pokarm należy podawać w taki sposób, aby nie miał on kontaktu z wodą (np. na brzegu stawu). Mokry pokarm może ulec zamarznięciu, spleśnieniu i zakwaszeniu.
• Należy wrzucać małe ilości pokarmu, które zostaną na bieżąco zjedzone przez ptaki.

Każde drzewo to zagrożenie?

Ostatnimi czasy coraz częściej dochodzą do nas informacje o tzw. anomaliach pogodowych i ich tragicznych skutkach. Oglądając reportaże i słysząc doniesienia o przewróconych drzewach bądź złamanych gałęziach, zaczynamy zastanawiać się, czy aby drzewa rosnące w naszym najbliższym sąsiedztwie nie stanowią zagrożenia dla życia, zdrowia lub mienia.

Wychodząc z założenia, że każde drzewo może się wywrócić, doszłoby do absurdalnego wycinania wszystkich drzew. Absurdalnego, gdyż analogicznie do wyżej opisanej tezy zdajemy sobie sprawę, że każdy samochód może ulec wypadkowi, a mimo to nie dążymy do unicestwienia motoryzacji i chętnie korzystamy z jej dobrodziejstw. Mając zatem na uwadze, że drzewa w mieście pełnią wiele pożytecznych funkcji (zwiększają wilgotność powietrza w suche dni, zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu się gruntu, osłabiają siłę wiatru, tłumią hałas, wydzielają naturalne antybiotyki tzw. fitoncydy, pochłaniają ogromne ilości zanieczyszczeń atmosferycznych i glebowych, posiadają walory estetyczne, itd.) powinno się uznać i docenić pozytywną rolę drzew na terenach zabudowanych, a kwestię potencjalnego zagrożenia rozpatrywać indywidualnie dla każdego okazu drzewa.

Zagrożenie faktyczne, nie hipotetyczne

Sporadycznie zdarza się, że uszkodzeniem ulegają drzewa na pozór zdrowe, jednak w większości przypadków o potencjalnym zagrożeniu powodowanym przez drzewa można mówić dopiero wtedy, gdy rośliny te spełniają łącznie kilka warunków: drzewo należy do gatunków krótko żyjących i łamliwych, a do tego jest w złym stanie zdrowotnym. W takich sytuacjach najpierw należy przeprowadzić pielęgnację drzewa, np. poprzez wykonanie cięć technicznych w koronie. Zgodnie z obowiązującym prawem i opinią dendrologów, cięcia w koronie można przeprowadzać na gałęziach chorych, suchych i nadłamanych lub wchodzących w bezpośrednią kolizje z uprzędzeniami i obiektami budowlanymi, natomiast zabronione jest dowolne kształtowanie korony zdrowego drzewa, gdyż powstałe po cięciach rany stanowią drogę wnikania do drzewa pasożytniczych grzybów i innych szkodników. Dopiero gdy stan zdrowotny drzewa jest wyraźnie zły lub nie uległ poprawie po wcześniejszych zabiegach pielęgnacyjnych, należy rozważyć wycinkę, oczywiście po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez burmistrza miasta.

"Chwasty drzewne"

Do gatunków szczególnie podatnych na uszkodzenia zaliczyć można m.in. robinie akacjowe, wierzby i topole. Te ostatnie niewłaściwie określane są mianem "chwastu drzewnego", co wzięło się z bezmyślnego i masowego sadzenia tego gatunku w czasach PRLu – dziś topole, które osiągnęły znaczne rozmiary i są osłabione m.in. na skutek skażenia środowiska, rzeczywiście mogą stanowić zagrożenie. Jednakowoż nie można usuwać topoli tylko dlatego, że jest topolą - te okazałe drzewa pełnią w środowisku szereg ważnych funkcji, m.in. poprawiają mikroklimat i zatrzymują zanieczyszczenia powietrza, niejednokrotnie rosną w miejscach rzadko uczęszczanych przez ludzi i są w dobrej kondycji. Z kolei zły stan zdrowotny drzew objawiać się może obecnością szkodników, słabym ulistnieniem, posuszem w koronie lub wypróchnieniem pnia. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku wielu drzew iglastych, np. świerka pospolitego czy kłującego, obecność suchych gałęzi i igieł w wewnętrznej części korony jest zjawiskiem naturalnym i nie świadczy o osłabieniu rośliny.

Każde drzewo to wartość

Podsumowując, nie każde drzewo rosnące przy drodze, w parku bądź w ogrodzie jest zagrożeniem dla ludzi i mienia, natomiast każde drzewo stanowi wartość, z której często nie zdajemy sobie sprawy. Codziennie nieświadomie korzystamy z pozytywnego mikroklimatu wytwarzanego przez zieleń, a gdy jej brakuje, nasz organizm sam zaczyna się upominać o korzyści płynące z obecności natury w naszym najbliższym otoczeniu. Pozwólmy funkcjonować przyrodzie w mieście, gdyż sami funkcjonujemy jako integralny składnik środowiska naturalnego.

Plantacje tuj

Na koniec jeszcze jedna propozycja – nie zamieniajmy naszych ogrodów w plantacje tuj, mamy do wyboru tyle pięknych i pożytecznych roślin!

Michał Gwóźdź

Cenne drzewa

Dawne odmiany drzew owocowych, bardzo dobrze dostosowane do lokalnych warunków klimatycznych i posiadające wiele cennych cech użytkowych (odporność na choroby, walory smakowe, mrozoodporność), giną z naszych sadów, a wraz z nimi zanika pula genowa, która można by w przyszłości wykorzystać do tworzenia nowych odmian. Aby uchronić stare odmiany drzew owocowych przed zanikiem w naszym rejonie, Śląski Ogród Botaniczny w Radzionkowie zamierza utworzyć kolekcję zachowawczą tradycyjnych drzew owocowych. Obecnie posiadamy dwa sady z kilkuletnimi drzewkami służącymi, jako podkłady do zaszczepienia.

Więcej o drzewach owocowych

Więcej informacji na temat starych odmian drzew owocowych, ich znaczenia i sposobów ochrony można znaleźć na http://www.obradzionkow.robia.pl/ w zakładce Informacje dla zwiedzających/do pobrania:

• zeszyty edukacyjne - jabłonie,
• Śląski Ogród Botaniczny w Radzionkowie - kolekcja sadownicza.

Skontaktuj się

Jeśli posiadasz starą odmianę drzew owocowych, zgłoś się do Ogrodu, tel. 534-994-576, mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..